بهره‌مندی از ابزارهای نوین فناوری در توسعه زیارت
به گزارش روابط عمومی و بین الملل بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، دکتر مهدی ذوالفقارزاده، در نشست علمی «آینده‌پژوهی زیارت با تاکید بر فناوری‌های نوین مجازی» که روز گذشته در تالار شیخ طوسی این مرکز برگزار شد، به تبیین «چیستی آینده‌پژوهی در بحث زیارت» پرداخت و عنوان کرد: کارکرد اصلی آینده‌پژوهی تغییر است؛ ما به خاطر شدت تغییرات که حوزه تکنولوژی نیز به آن دامن زده گریزی از آینده‌پژوهی نداریم و باید تغییرات را در دست بگیریم.
وی ادامه داد: سازمان‌ها برای تغییر دست به کارهایی مختلفی می‌زنند و رایج‌ترین آن سند بالادستی است که به تغییر ساختارها، فراهم آمدن امکانات، جابجایی مدیران تحول‌خواه و رشد واحدهای تحقیق و توسعه و... منجر می‌شود اما همه این‌ها می‌تواند به تغییر منجر نشود، زیرا تغییر در گرو تغییر انگاره‌ها، ذهنیت‌ها و گفتمان‌هاست.
ذوالفقارزاده تصریح کرد: اگر با همان ذهنیت قبل بخواهیم زیارت را توسعه دهیم راه به جایی نخواهیم برد؛ در واقع آینده‌پژوهی کمک می‌کند که این انگاره‌های ذهنی بهتر رقم بخورد.
استاد دانشگاه تهران بیان کرد: یکی از کارهای آینده‌پژوهی بحث بدیل‌اندیشی و تناسب زیارت با اقتضائات روز مبتنی بر نوآوری است، در واقع سعی می‌کنیم چند گزینه و بدیل از جمله افزایش جاذبههای زیارت و ارتقا حوزه زیارت را در آینده‌پژوهی لحاظ کنیم.
مشهد قرارگاه حرکت به سمت جامعه مهدویت
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) نیز در ادامه این نشست علمی عنوان کرد: موضوع زیارت امری تازه نیست و در دوران پیشاتاریخی نیز این موضوع را داشتیم همچنین در فضای اسلام همواره این امر مورد توجه بوده است.
دکتر سیدمجید مطهری‌نژاد؛ با طرح این سوال که امر زیارت در فضای اسلامی کجا بروز و ظهور پیدا کرده است؟ گفت: با نگرشی به گستره تاریخی و تمدنی جامعه اسلامی درمی‌یابیم امام رضا(ع) آرام آرام نقطه آغازین شکل‌گیری و استقرار جامعه حُبّی در ایران شدند و در این فضا امامزادگان و زیارتگاه‌های مختلفی شکل گرفت.
وی با بیان این موضوع که ما در مقوله حب باقی مانده‌ایم و دچار توقف تاریخی شده‌ایم، گفت: در واقع جامعه حبی نقطه آغازی برای حرکت به سمت جامعه ولایی است و موضوع زیارت بارگاه نورانی حضرت ثامن الحجج(ع) نباید صرفا به عرض سلام و نیاز خلاصه شود بلکه شهر مشهد باید قرارگاه بزرگی برای حرکت به سمت جامعه مهدویت باشد.
عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) خاطر نشان کرد: رسالت مشهد و حرم مطهر رضوی یک امری بسیار فراتر از مکان شهادت حضرت و امری تاریخی است؛ بلکه باید به پایگاهی برای حرکت به سمت جامعه مهدویت مبدل شود. امروز امام در مسیر حرکت است و ما باید در فضای این کاروان قرار بگیریم.
لزوم بهره‌مندی از فضای مجازی در امر زیارت
میثم احمدی؛ دکترای هوش مصنوعی از دیگر سخنرانان این نشست با اشار به اینکه نیازمندیم به سمت یک نوع گفتمان‌سازی حرکت کنیم، گفت: فضای معنوی بارگاه منور رضوی برای برقراری ارتباط بین زائر و امام در حال گسترش و توسعه است.
وی ادامه داد: می‌توانیم با پیشرفت فضای مجازی و فناوری و تکنولوژی، زیارت را با سبک و سیاق این فضاها توسعه دهیم؛ ما باید با تمامی تعاریف صحیح و مولفه‌های زیبای فناوری افراد را در فضای مجازی ببریم و به فضای واقعی متصل کنیم.
مهندس سیدحسن واقفی؛ متخصص مدیریت فناوری و اطلاعات نیز با بیان اینکه فضاهای مجازی ذائقه مخاطب را تغییر داده و نگاه سنتی دیگر کارساز نیست، گفت: ما باید برای جوانان تولید محتوا داشته باشیم و تصویری که غربیان برای آنان ساخته‌اند را پاک کنیم.
وی بیان کرد: ایده‌ها درحوزه‌های فضای مجازی بسیار فراوان و در حال تغییر است و چاره‌ای نداریم که در این حوزه‌ها ورود پیدا کنیم در حوزه زیارت روش‌هایی وجود دارد که می‌تواند افراد را در فضاهای تاریخی و تمدنی و آینده‌گرایی زیارت سوق دهند.